Türkçe (IDN) alan adı (eşref.com)

Eskiden alan adımızı ("domain") seçerken yalnızca ASCII/İngilizce harf yazabiliyorduk. VeriSign tarafından getirilen bir mekanizma sayesinde, artık Türkçe karakter dahil her dilde alan adı tescil etmek ve kullanmak mümkün hale gelmiştir. IDN alan adlarını nerelerden alabiliriz? IDN alan adını sitemiz için nasıl kullanırız?

IDN terimi Internationalized Domain Name ifadesinin kısaltmasıdır. Bir alan adında ASCII'de/İngilizce'de olmayan karakter varsa, o alan adı IDN destekli bir alan adıdır. IDN destekli alan adı dağıtan kayıt şirketi çok azdır. Ben ICANN sertifikalı bir şirket tercih etmenizi öneririm. Seçtiğiniz şirketten alan adınızı tescil ettiğinizde siteniz için kullanmak için aşağıdaki işlemleri yapmalısınız;

1) Alan adının Name Server'larını (NS/DNS) tayin edin

Alan adının ayarlarına girin ve NS/DNS olarak kendi belirlediğiniz NS/DNS'leri yazın.

2) IDN destekli alan adınızın ASCII karşılığını öğrenin

nic.tr sitesindeki IDN Çevirici sayfasını kullanarak ASCII karşılığını öğrenin:

3) ASCII karşılığını NS/DNS sunucusuna kaydedin

Alan adının IDN destekli adını ("eşref.com") değil ASCII karışılığını ("xn--eref-55a.com") kaydedin.

4) ASCII karşılığını web sunucusunuza kaydedin

Web sunucunuza (IIS/Apache vb) alan adının IDN destekli adını ("eşref.com") değil ASCII karışılığını ("xn--eref-55a.com") kaydedin.

Notlar

IDN alan adlarını yalnızca web sitelerinde kullanabiliyoruz. E-posta adreslerinde vs kullanamıyoruz.
Ziyaretçiniz adres satırına IDN alan adınızı yazdığında kişinin tarayıcısı IDN dönüştürme işlemini yapıp ASCII karşılığını kullanacaktır. Fakat maalesef Internet Explorer 6 bu yeteneğe sahip değil. IE 7 yaygınlaşana kadar IDN isimler biraz sıkıntı çıkartabilir. Firefox'ta ise herhangi bir sorun yok.
IDN ile ilgili olarak VeriSign resmî sayfalarına göz atmanızı öneririm, VeriSign: IDN

Kaynak: http://blog.vukuf.com/2008/01/trke-idn-alan-ad-erefcom.html

Görüşler

Betelgeuse
16 yıl önce

Bu kadar zorlama ve uydurma birşeyse bence hiç de uğraşmaya gerek yok.

esrefatak
16 yıl önce

IDN alan adları aslında çok gerekli ve faydalıdır. Şöyle ki; diyelim ki bir kampanya başlattınız. Kampanyanız diyetle ve formda kalmakla ilgisi var. Her kampanyanın bir sloganı olur. Sizin sloganınız şu olsun diyelim: '2 hafta 2 öğün'. Kampanyanız için bir internet sitesi yapsanız iyi olabilir. Sloganınızı site adresi olarak kullanmak en mantıklısı olabilir. Bu durumda sitenin adresi ne olmuş oldu?: 2hafta2ogun.com Sizce ilk okunduğuna anlaşılır bir site adresi mi? Bence değil. Emin olun bir çok müşteriniz, siteyi şöyle açmaya çalışacaktır: 2hafta2öğün.com Ama siteniz açılmayacaktır. Müşteri sıkılıp pencereyi kapatacaktır. Üstelik, sitenizin çalışmadığını düşünüp size kısacaktır. 'Ayıplı hizmet' diyecektir. Kaş yapalım derken göz çıkarmak diye buna denir!

İşte tam bu noktada IDN alan adlarının kıymeti ve faydası ortaya çıkıyor. Lütfen IDN adresinizi tescil edin. Birisi adres satırına bu adresi yazarsa, onu asıl adresinize yönlendirin (2hafta2ogun.com). Böylece Türkçe harflerle İngilizce harfleri birbirine karıştıran (ö o İ i I ı g ğ ü u ç c) önemli sayıda müşteriyi geri kazanmış olursunuz.

Ya kampanyanız çocuklara hitaben olsaydı? Hangi çocuk 'çikolataçağrısı.com' gibi bir adresi 'cikolatacagrisi.com' olarak yazmayı becerebilir ki?

Son olarak; sitenizin IDN adresini kötü niyetli birisi tescil ederse ve kendi sitesine yönlendirirse hoşunuza gider mi?

İşte size IDN alan adını da kullanmak için birçok neden. :)

Tarık
16 yıl önce

internetten site takibi yapan ama kampanya sitesinin "2hafta2öğün.com" olarak yazılabileceğini düşünen, o şekilde yazıp ulaşamayınca boşver gitsin diyen biri? ilginç bir müşteri modeliymiş. :)

jfever
16 yıl önce

sadece tilki ikonunu bilen ve onu tiklayip web'de gezmeyi becerecek kadar bilgisayar kullanan annem dahi ogrendi adresleri nasil yazmasi gerektigini..

portakal ağacına bakmasını onerdiğimde kendiliginden portakalagaci.com yaziyor ve aksama oradaki yemegi yapabiliyor.

suphesiz alip yonlendirmek iyi olabilir. hani yanlis yazilirsa filan. fakat kendisi basli basina bir fayda saglamiyor maalesef. (belki) destekliyici bir hizmet.

unutmadan, eşref.com açılmıyor, sadece park edilmiş sanırım.

LesPaul
16 yıl önce

IDN'nin iyi bir fikir olduğuna inanmıyorum. Ayrıca başka bir yorumcunun da yazdığı gibi phishing saldırılarına ek imkanlar sağladığı da aşikar.

Örneğinizde 'çikolataçağrısı.com' adresini kullanmışsınız. Emin olun, eğer bahsettiğiniz çocuklar 'cikolatacagrisi.com' yazamıyorsa, başarı ile 'çikilotaçağrısı.com', 'çokolataçağrısı.com', 'çukolataçağrısı.com', 'çukulataçağrısı.com' gibi pek çok alternatifi yazacaklardır.

nehuse
16 yıl önce

Bu uygulama uzun zamandır var bir ara nic.tr de kayıtlı domainlerimin türkçesini almam için bir sürü mail gelmişti bencede artık çok geç bu tip isimleri almanın bir faydası yok bence..

erhanbaris
16 yıl önce

benim klavyemde turkce karakter yok :)
asciida kalmak daha iyisi. en azindan evrensel ;)

kesken
16 yıl önce

evrensel?! birakin evreni dunya icin bile yeterli degil ascii adresler, duruma birkac harf olarak bakmamak lazim. bunun ruscasi, cincesi, japoncasi, vs. de var.

ascii karakterlerin yeterli oldugu kac tane alfabe var dunyada ki?, ingilizce ne cografi olarak ne de nufus olarak en yaygin dil degil sanirsam, cagimizin esperantosu olarak kullaniliyor sadece. herkesin anadili internet kullanimi icin yeterli olmali.

bir an evvel ascii bagimliliklarindan siyrilmasi gerektigini dusunuyorum bilisim dunyasinin (ve kendimin :)

erhanbaris
16 yıl önce

hadi diyelim senin dedigin gibi yaptik. benim gibi kisiler turkce sayfalara girmekte zorlanmiyacaklarmi? ben bir iki tane rus sitesi takip ediyorum. peki onlarda kendi dillerinde yazilinca nasil girmem gerekecek. isminin ascii olarak ismini arayip xn bilmem ne diye aklimda tutmak istemem.
haa ne yazikki henuz uzaylilar dunyamizda yasamiyor ve onlarin internet kullanma aliskanliklari yok ;)
su anda kullanilacak bir sey. aslinda turkce alan adi cikali uzun sure oluyor. ama ne faydasi olacak onu tam kestiremiyorum. adam turkce isim yazinca. xn-- gibi bir adres cikinca emin olunki yeni kullanicilar yanlis bir siteye gittiklerini dusuneceklerdir.
aslinda uzatilacak yada irdelenecek bir konuda degil. secim meselesi. isteyen kullanir isteyen kullanmaz. ben sahsen kullanmam. zaten turkce klavye almayada su an icin ihtiyacim yok. :)

fkoksal
16 yıl önce

"Standards make an enormous and positive contribution to most aspects of our lives, ensuring desirable characteristics of products and services such as quality..." [1]

[1] Wikipedia

tongucyumruk
16 yıl önce

Unutulmaması gereken bir diğer nokta IDN adreslerinin phshing tarzı saldırılara gayet uygun bir ortam sağlamasıdır. IDN sayesinde biri sizi fazlamesai.net yerine fazlamesaỉ.net'e yönelendirebilir. Ne yazık ki bazı unicode karakterler birbirine gözle ayırd edilemeyecek kadar benziyorlar. Bu tip phishing saldırılarından korunmak amacıyla Firefox'ta IDN öntanımlı olarak kapalı geliyor.

mos
16 yıl önce

phishing yiyecek muhtemel kullanıcı profili isbank.com ve iŞbank.com arasında seçim yapmak zorunda kalsa, "ş" harfli olannın daha gerçek olduğunu düşünecektir.

hayır sosyal bilimci değilim :)

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Mikrohaber kapanıyor...

urxalit
23 Ekim 2001, 1 dakika okuma süresi

Mikrohaber yaklaşık 2 yıldır her sabah uğradığım bir siteydi. Güzel seçilmiş haberler, yorumlar ve teknik makaleler vardı. Yazın haber eklemeyi kesmişlerdi, baktım aşağıdaki son haberi eklemişler.

Üzücü birşey tabi, umarım ileride böyle güzel siteler görebiliriz...

Internet´te Gezinmede Yeni Boyutlar: stumbleupon.com

FZ
30 Haziran 2004, 1 dakika okuma süresi

Acaba bugün dostum sundance hangi sayfaları ziyaret etti? Peki ya butch ilginç bir şeyler bulmuş mudur? Hmm, galois da belki fantastik bir site ile karşılaşmıştır. Bana söylerler öyle değil mi? Bu sayfalardan hangilerini beğenmişlerdir? Bunlarla ilgili yorumları nedir? Peki ya dünyadaki yüzbinlerce Internet kullanıcısı arasında kafa dengi olanların en son beğendikleri sayfalar? Paylaşmayı severiz ama insanlık hali, sürekli not et, e-posta ile yollamaya çalış, kişisel blog´unda yayınlamayı hatırla filan, uzun iş! Daha basit bir sistem olsa, hem benim katkıda bulunacağım bir sistem hem de katkıda bulunanların oyları ile beni yönlendirecek bir sistem, nasıl olur?

Topluca "web"de gezinme mefhumu nedir diye merak ediyorsunuz stumbleupon.com kullandığınız tarayıcıya basit bir araç çubuğu yerleştirerek yukarıdaki işleri ve daha fazlasını gerçekleştirmenizi sağlıyor.

Acaba FZ biraderimiz en son nereleri gezdi, nereleri beğendi diye merak ederseniz FZ blogs´a zıplamak ve sağ sütundaki "fz stumble site reviews" kısmına bakmak sureti ile merakınızı tatmin edebilirsiniz ;-)

memecodes: başımıza memeor yağacak

FZ
16 Mayıs 2004, 1 dakika okuma süresi

Jan Philipp Lenssen, bir yerde programcı olarak çalışıyor, minik bir google blogu tutuyor, google APIsini kullanarak kendi über arama motorunu yazıyor, sosyal deneyler yapıyor, oyunlar programlıyor, elinden çizim yapmak bile geliyor.

Şimdilerde şöyle kerata bir deneye girişmiş: rastgele kelimelerden oluşan beşbin kadar doküman üretmiş, ve bunları görülebilir yerlere linklemiş. Dolayısıyla bu dokümanlar google ve diğer arama motorları tarafından keşfedilmişler.

Şimdi içinde bu kelimelerin geçtiği bir arama yapıldığında ve aramayı yapan kişi linke tıkladığında sayfamız doğum yapıyor. Yani aranan kelimeleri de içeren yeni bir versiyonunu üretiyor. Bu yeni sayfa da linkleniyor ve dolayısıyla keşfediliyor. Bunlar olurken üzerine tıklanmamış sayfalardan biri de ölüveriyor. Jan Philipp, bir kaç yıl sonra bu sayfalarda bir takım metinlerin oluşma ihtimalini yüksek buluyor.

Haberin detayları ve devamı burada.

İnternette şehir rehberleri

anonim
17 Temmuz 2001, 1 dakika okuma süresi

Bilmiyorum bulunduğunuz şehire ait bir web sitesi var mı? Eger İstanbuldaysanız bu sitelerden bir dolu bulmanız mümkün... Ama belki de adını bundan önce sadece gazete veya televizyonlarda duyduğunuz şehirlerin internet rehberleri var. Bu siteleri henuz 20 yaşını aşmayan gençler tasarlamış. Ben baktım isterseniz birde sizler göz atın.
www.kutahyasehri.com

(Editörün Notu: sizlerin de bildiği başka bireysel oluşum şehir rehberleri varsa onları da buraya gönderin yorum olarak, herkes öğrenmiş olsun. Motoru yakmayın, bilgiyi paylaşın. :-) )

E-mail`i icat eden adam...

sundance
20 Temmuz 2002, 7 dakika okuma süresi

Bu makalede 1970`li yılların başında e-mail`i icat eden Ray Tomlinson`la yapılmış bir röportaj var.

Internet`in temel taşlarından biri olan e-mail konusundaki bu önemli röportajı FM ekibi (yemedi içmedi demiş miydim ;) sizler için Türkçe`ye çevirdi. İyi okumalar...