Türkçe'nin Bağlılık Ayrıştırması

İTÜ Bilgisayar Mühendisliği bölümünden Gülşen Cebiroğlu Eryiğit, 24 Nisan Salı günü, saat 12:00'da, Boğaziçi Üniversitesi'nde ETA 16'da DDİ (Doğal Dil İşleme) ve Türkçe arakesitinde bir seminer verecek:

Bu seminerde, zengin bitişken bir biçimbirimsel yapıya sahip, tümce içi öğe dizilişleri serbest ve çoğunlukla sağa bağımlı türde olan Türkçe'nin bağlılık ayrıştırması konusunda yapılan araştırmalar anlatılacaktır. Yukarıda sıralanan özellikleri ile Türkçe, İngilizce'den ve ayrıştırma alanında üzerinde yoğun olarak çalışılmış birçok dilden farklılıklar göstermektedir. Bu niteliği ile benzer özellikler gösteren bir sınıf dilin temsilcisi olarak görülebilir. Tanıtılacak araştırmalarda, yakın geçmişte kullanıma sunulan Türkçe derlem (Odtü-Sabancı Türkçe ağaç yapılı derlemi) kullanılarak, veri güdümlü ayrıştırıcılarda farklı tasarım yöntemlerinin kullanılmasının etkileri incelenmiştir.

Görüşler

anonim
yaklaşık 17 yıl önce

hazır bu konu açılmışken şunlarıda eklemeden geçmiyelim dedim.

fm ye ilk üye olduğumda üyeler arasında bu tarz birbirine ders vermek gibi düşünceleri olan insanların olduğunu bilmiyordum. çünkü burası bir paylaşım yeri ve burada birbirimizi değilde konuları, olayları tartışmamız gerekli ve üyeler arasında birbirine aşağılamak veya küçük düşürmek tarzı bi yaklaşım var. asıl konum bu değildi ama bunuda söylemeden geçmiyeyim dedim.

bunları yazarken özellikle dil bilgisi veya yazım kurallarını umursamadım çünkü konular arasında bazı kişiler kendilerini çok bilmiş tarzı yaklaşımlarla birbirlerine dil bilgisi dersi vermek gibi sıradan işler yapmış ve burada bence kimse ders vermeye çalıştığı kişileri değilde kendilerini küçük düşürmüşler. bazıları tiren - tren gibi bir olayda kendi düşüncelerini türkçeye maal etmiş. hangimiz aslında "tren"'in türkçeye girdiğinde "teren" değilde "tiren" diye okunmasına karar verdikte bunun tartışmasını yapabilecek seviyedeyiz. ve hangimiz türkçeye tren kelimesini soktu?????

haddimizi aşabilecek mevzularda birbirimize sataşmak yerine neden kendinizi küçük düşürmekte gayret gösteriyorsunuz.?

sitemizin adı FAZLAMESAİ ve siz fazla mesai yaptığınız zamanlarda birbirinizin küçük düşürmek veya türkçesini alaya almak gibi işler mi yapıyorsunuz yoksa işleri kolaylaştırmak için biraz daha fazla çalışmayı mı tercih ediyorsunuz. eğer gerçekten türkçeye katkıda bulunmak isteyenleriniz varsa lütfen şu adrese gitsin ve ya oktay sinanoğlunun yazıları-kitaplarını takip etsin.

ve şu kelimeyi kullanan arkadaş ne kadar türkçe dersi vermeye çalışabilir; "dezenformasyon"

hemen hepimizin kullanış olduğu klavye Q klavye ve birbirimizin türkçesini eleştirmeye çalışıyoruz.

:) 'dinime küfreden müslüman olsa' gibi bi olay bu

bu siteyi sadece siz kullanmıyorsunuz buraya üye kaydı olmayan da birçok insan ziyarette bulunuyor.

Betelgeuse
yaklaşık 17 yıl önce

Çoğumuzun kullandığı klavye düzeni Q klavye diye niye gördüğümüz Türkçe yanlışlarını eleştirmeyecekmişiz ki? Tabi ki Q klavye kullanacağım, öyle ya da böyle dünyadaki en yaygın klavye düzeni varken Türkiye'de tepeden inme bir yöntemle standard kabul edilmiş uydurma F klavye düzenini kullanmak işimi zorlaştıracaksa ne işim var benim F klavye kullanmakta?
Zamanında bilgisayarda Türkçe standardı yokken IBM'im o sırada var olan bir soruna çözüm diye uydurduğu ve dünya standardının çok dışında olmayan uydurma Türkçe-Q klavye kullanmanın bir çok avantajı var. Dünyanın neresine gidersem gideyim birkaç harf dışında fazla farkı olmayan Q klavye bulabiliyorum ve alıştığım klavye düzeninden çok ayrılmadan bilgisayar kullanabiliyorum. Sırf bu bile F klavye'den uzak durmak için yeterli nedendir benim için. Tabi kendi içine kapalı bir toplum olalım, ille de bizden olanları kullanalım derdindeysek bunları tartışmaya bile gerek yok.
F klavye ile henüz işletim sistemi yüklenip ayarları yapılmamış bir bilgisarda birşeyler düzeltmeye çalışın bakalım o zaman siz de F klavye'nin ne kadar uyduruk bir şey olduğunu göreceksiniz. 10 parmak yazarken daha hızlıymış gibi çok da gerekli olmayan bir neden yüzünden dünya çapında yaygın bir kullanımın dışına çıkmak daha çok sorun yaratıyor.
Yalnızca kendi bilgisayarını kullanan, şeşit şeşit bilgisayar ortamlarına destek verme gibi dertleri olmayanlar F klavye kullansınlar ama Q klavye düzenini kullananları eleştirmesinler.
Beterin beteri de var, latin harflerine geçmiş olmasaydık çok daha saçma klavye dizilimleri ile uğraşmak zorunda kalacaktık.

anonim
yaklaşık 17 yıl önce

benim eleştirdiğim Q klavye kullanmak değildi ama siz sadece orasına gelelim derseniz tamam. latin harflerine geçmemiş olsaydık bu bence sadece sizin gibi düşünenlerin sorrunu olurdu çünkü japonların klavye sistemi ve şu anki bilişim dünyasındaki yerlerini bilmiyormuşsunuz gibi bir konuşma içerisizdesiniz. F klavye mevzusunda ise bende her zaman kullanmıyorum F klavyeyi ama harf dizilimi olarak ve on parmak yazım olarak daha pratik ve ezber mantığına daha uygun geliyor. ve bu beterin betiri var bi durum değildir. harf inkılabı biz klavyede zorluk çekmiyelim diye olmadı. biz iki gün sonra gereksiz görüp yazımlarda şapka imlecini atalım diye olmadı. türkçeye giren gereksiz kelimelerin yazım ve okunuş farklarıyla birbirimizle dalga geçmek içinde olmadı.
harf inkılabı batıdan bilim ve teknoloji alanında geri kalmamak amacıyla yapıldı ama bizim sivri zekalı insanlarımız kendi ayııplarını tüm topluma maal etmekte üstün bir başarıda olmalarında zayıf kaldıkları yerde kendileri düşünemedikleri yerde hemen bir açık arayışında bulunurlar.

ben Q klavye mevzusunu bir misal olarak konunun içinde küçük bir yerde geçmeme rağmen senin sadece o kısım hakkında yorum yapman bana direk şu düşünceyi; ya tamamını okudu ve sözleri üzerine alınıp bir şekilde ketumluk yapmak istedi yada umursamadan gezinirken yazının içindeki Q klavye yazısını gördü ve ben klavyede çok iyiyim ve buna birşeyler yazmam gerek diye düşündün. bunlar oldu aklıma ilk gelen

çünkü ben bunu nereye yazacağımı bilmediğim için hazır türkçe ile ilgili bir konu görüp hemen araya içimde bayağıdır tuttuğum bu saçma birilerini küçük düşürmye yeltenen kendini bilmezler hakkında yazı yazmaktı. çünkü konular arasında çok gerekli durum ve mevzular varken bazıları ilk bazılarımızın yazım şekliyle dalga geçmeyi adamlıktan sayıyor ve bazılarıda buna destek veriyor. bu ne adamlıktır nede böyle bir paylaşım sitesinde yapılacak iştir.
kusura bakmayın. ama okuyup da cevap yazma inceliğinde bulunmanızdan dolayı teşekkür ederim.

Betelgeuse
yaklaşık 17 yıl önce

Hemen Q klavye konusunda birşey yazdım çünkü F klavye kullanmayı gereksiz hatta dünyaya kapalılık bakımından da zararlı bir alışkanlık olarak görüyorum. Ülke dışına adımını atmaya niyeti olmayan, her zaman aynı bilgisayarı kullanan ve bozulduğunda sorunları kendi halletmekle uğraşmayıp bilgisayarcıya parasını verip sorunu çözdüren biri F klavye kullansın, onu zorlamaya tabi ki hakkım yok.
Türkçe konusunda da, imla hataları vb. gibi sıradan bir ilkokul mezununun bile bilip dikkat etmesi gereken konularda tabi ki uyarı yapılmalıdır. Hatta bu uyarılar yapılırken bence abartılmalıdır da çünkü çok rahatsız edici oluyor, hatta bilgisayar ve cep telefonu ile yetişen yeni nesil bunları tamamen unutmaya başladı. İnsanın kendini kendi anadilinde yazı ile ifade edebilmesi için kurallarına uygun yazmaya dikkat etmesi gerekir, zaten b u o kadar da zor birşey değildir. Ama insanlar uyarılırken dalge geçer bir şekilde yapılmamalıdır da. Kişilerin yanlışlarını eleştirmenin insanca yolları vardır. Basit imla vb. konuları dışındaki dil ile ilgili konularda da konunun uzmanı olmadığım için işin orasını dilbilimcilere bırakıyorum. Bırakalım dilbilim konusu ile edebiyatçılar ve dilbilimciler uğraşsınlar, zaten onlar yanlış da yapsalar uydursalar da uydurdukları şeyler genel kabul görmüyor, düzgün iş yaptıklarında halk kullanıyor, bu açıdan bir sorun görmüyorum.
Latin harfleri batıya açılalım, teknolojiyi kolay alalım, kolay kullanalım, bu konuda da uyumlu olalım diye yapıldı ve bu yönü ile iyi de oldu. Bir Arap ülkesinde Arap harfleri ile bordro programı yazmış biri olarak arapça windows ve arapça klavye ile zorluk çekerken bu konuyu bizzat yaşamıştım da.

Bana soracak olursan, şapka imleci vb. gereksiz, atalım gitsin. Hiç kullanmak zorunda kalmadım, kullanmam da, zaten onların kullanılması gereken kelimeler de bana Türkçe gibi gelmiyor, bir şekilde Türkçe'ye uymayan tuhaf kelimeler gibi geliyor, bir de onları doğru yazmakla uğraşamam.

anonim
yaklaşık 17 yıl önce

:D şapkasız hala yazmak biraz mantıksız olmuyormu.

redogre
yaklaşık 17 yıl önce

Şapka işaretini doğaldır ki bilgisayar yüzünden kullanamıyoruz ama okurken yok sayma çabaları saçma oluyor. Kase, katil vb gibi kelimeleri şapkasız okuyunca en hafifinden komik oluyor.

Ama düzgün Türkçe kullanmak konusunda betelguese'e katılıyorum. Fikirleri dil ile ifade ediyoruz, bir çok insan o kadar kötü bir şekilde yazıyor ki, anlamak için uğraşmak gerekiyor, bir çok durumda da yanlış anlaşılıyor.

Bir deyi ayrı yazmadı diye birini eleştirmek abartı olabilir, ama bir şey yazarken, o yazdığınızı okuyana da saygı göstermek gerekir. Ben burada kimsenin fikrinin deler dalar ile uğraşıp vakit kaybedemiyecek kadar değerli veya acil olduğunu düşünmüyorum.

Nicelik değil niteliğin peşine düşmediğimiz sürece bu yanlışlar sürüp gidecek elbet. Herkes kafasındaki fikirlerin inanılmaz önemli olduğunu, bir an önce söylenmesi gerektiğini düşünüyor. Aman araya başka yorum girmesin diye acele içinde. Sonuçta ben senin ne dediğini anlıyamıyorsam, ne kadar önemli bir şey dediğinin anlamı kalır mı?

FZ
yaklaşık 17 yıl önce

Söz konusu sunumun PDF dosyasına http://www3.itu.edu.tr/~gulsenc/papers/slides1.pdf adresinden erişilebilir.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

7DX Demo party 8 Mayıs Cumartesi İstanbul'da

sundance
6 Mayıs 2004, 8 dakika okuma süresi

80´li yıllarda C-64 ve Amiga üstünde fırtına gibi esen demo rüzgarı, Bronx´un düzenlediği 7d4 Party ile yeniden alevleniyor.

C-64 (1Mhz) ve Amiga (7.14Mhz) gibi günümüze göre oldukça güçsüz makinalarda, bilgisayarın sınırlarını zorlayarak görüntü ve ses kurgularından oluşan demolar, bir zamanlar bilgisayar gruplarının becerilerini ispatlamalarının en yaygın yöntemiydi. Accuracy, Clique ve Bronx gibi Türk grupların da sesini duyurduğu bu scene Amiga´nın gözden düşmesi ile nispeten etkinliğini kaybetse de, benzer organizasyonlar yurtdışında sık sık düzenlenmekte.

Kavramlar Çevrildikçe: Çeviri Düşüncemizi Biçimlendiriyor (Mu?)

FZ
11 Kasım 2005, 1 dakika okuma süresi

Fikir hareketlerinin, siyasi akımların, bilim-kültür-sanat-edebiyat yapıtlarının, kuramsal-eleştirel görüşlerin toplumdan topluma yayılması, dayandıkları kavramların farklı dillerde ifade bulmasına, o dil ve kültürler tarafından benimsenmesine bağlıdır. İnternet çağının getirdiği iletişim biçimlerinin de toplumlar/kültürlerarası düşünce akışına ve diller arası aktarım sürecine daha önce var olmayan bir hız kattığı düşünülebilir. Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim Bölümü tarafından düzenlenen bu sempozyum, gittikçe ivme kazanan kültürlerararası etkileşim olgusunun ışığında kavram çevirisini farklı boyutlarıyla ele almayı amaçlamaktadır.

Kavram çevirisiyle akademisyen, çevirmen, editör veya yazar olarak ilgilenen, beşeri bilimler alanından davet ettiğimiz konuşmacılar kendi deneyimleri ve bilimsel araştırmalarına dayanarak aşağıdaki konuları irdeleyeceklerdir:

JSF Öğle Sonrası Sunumları - ODTÜ Teknokent

anonim
18 Ağustos 2008, 1 dakika okuma süresi

"JSF Öğle Sonrasi", Prime Teknoloji sponsorlugunda Odtu Teknokent'te duzenlenecek olan ve JSFOne sunumlarini iceren bir organizasyon.

Sunumlar:
* Introduction to JSF - Yigit Darcin
* Apache MyFaces Planet - Cagatay Civici
* JSF and Security - Cagatay Civici

Yer/Zaman
Odtu Teknokent Ikizler Toplanti Salonu
28 Agustos 2008 Persembe
14:00 - 18:00
"Katilim Ucretsizdir"

Balıkesir´de Linux Seminerleri

dfisek
15 Ocak 2003, 1 dakika okuma süresi

Linux Kullanıcıları Derneği, Balıkesir Üniversitesi'nin ev sahipliğinde Mart ayında iki gün boyunca linux seminerleri düzenleyecek. Masaüstünde linux kullanımından oyunlara, veritabanı uygulamalarından sunuculara birçok konunun ele alınacağı seminerler 18-19 Mart tarihlerinde yapılacak. -Ayrıntılı Bilgi-

Chomsky Dilbilim Kuramı Semineri

FZ
19 Nisan 2005, 1 dakika okuma süresi

Boğaziçi Üniversitesi, Dilbilim Bölümünden Yrd. Doç. Dr. Balkız Öztürk, 21 Nisan 2005 yani bu Perşembe, saat 17:15'te "Noam Chomsky'nin Dilbilim Kuramı Üzerine" başlıklı bir konuşma yapacak. Etkinlik Boğaziçi Üniversitesi'nin Güney Kampüsündeki ÖFB (Öğrenci Faaliyetleri Binası) Demir Demirgil salonunda gerçekleşecek.

Dilbilim nedir ne değildir, alandaki problemler nedir, dilbilimciler ne tür konulara hangi yöntemlerle yaklaşır, Türkçe İngilizceyi döver mi (!) vb. konularda kaygıları, soruları, merakı, hevesi olan herkese Dr. Öztürk'ün kendine has eğlenceli üslubu ile sunacağı bu semineri tavsiye ederiz.